Miền Bắc nước ta đang phải đối mặt với tình trạng thiếu điện và cắt điện thường xuyên, gây ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh. Nếu tình trạng miền Bắc thiếu điện kéo dài quá lâu, nước ta có lẽ càng phải đi mua nhiều điện hơn từ các nước lân cận như Lào, Trung Quốc,...
Tình trạng thiếu điện ở miền Bắc nước ta hiện nay, đặc biệt là tại Hà Nội, đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Với tình trạng tăng trưởng dân số, phát triển kinh tế và công nghiệp, nhu cầu sử dụng điện ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, tình trạng điện mất xảy ra thường xuyên đã gây ra các bất lợi trong sinh hoạt và làm việc đối với người dân.
Tình trạng thiếu điện đang diễn ra trầm trọng ở miền Bắc
Trong thời gian gần đây, tình trạng mất điện diễn ra ngày càng nhiều ở các quận, huyện của thành phố Hà Nội. Mỗi ngày lại có một lịch cập nhật mới nhất những điểm sẽ bị cắt điện trong ngày hôm đó. Người dân của huyện Chương Mỹ còn phải đưa nhau đi "lánh nạn", trải chiếu ngủ trưa tại hang Trầm, xã Phụng Châu, huyện Chương Mỹ vì.. trong đó mát hơn.
Tình trạng thiếu điện không chỉ gây phiền toái cho cuộc sống hàng ngày của người dân, mà còn ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp. Việc mất điện đột ngột có thể gây mất ổn định trong các hệ thống máy móc và thiết bị công nghiệp, gây ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và sản xuất.
Lý giải cho vấn đề miền Bắc thiếu điện, Tổng công ty Điện lực Hà Nội đưa ra lý do là nhu cầu sử dụng điện của người dân tăng cao đột biến. Mới chỉ bước qua tháng 5 - tháng đầu của mùa hè 2023 mà sản lượng điện tiêu thụ đã tăng cao đột ngột (hơn 22% so với tháng 4).
Bên cạnh đó, tình hình thời tiết nắng nóng kéo dài đã gây ra ảnh hưởng đến hồ thủy điện, làm nước trong hồ thủy điện nhiều lần ở mức không đạt. Vì lý do đó, công suất điện sản xuất đã giảm khoảng 12 - 15% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhu cầu sử dụng điện tăng cao là nguyên nhân chính gây thiếu điện
Nhưng nhìn chung, hệ thống điện miền Bắc còn phụ thuộc nhiều vào nguồn điện từ các nhà máy thủy điện và điện than. Khi xuất hiện sự cố hoặc thiếu hụt về nguồn cung, sản lượng điện sẽ ngay lập tức không đủ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ. Điều này thể hiện đặc biệt rõ rệt khi nguồn cung điện từ nguồn nhiệt than giảm công suất.
Hơn nữa, hệ thống truyền tải điện cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện ở miền Bắc. Tuy nhiên, sự cố và hư hỏng trong hệ thống truyền tải, cùng với đường dây truyền tải không ổn định, đã gây ra gián đoạn trong việc chuyển tải điện từ các nhà máy đến các khu vực tiêu thụ, làm giảm khả năng cung cấp điện.
Miền Trung và miền Nam Việt Nam hiện không gặp tình trạng cắt điện thường xuyên như miền Bắc. Miền Nam thì đã bước dần sang mùa mưa nên nhu cầu dùng điện của người dân giảm. Còn miền Trung, dù cũng đang cao điểm nắng nóng nhưng sản lượng điện tiêu thụ vẫn luôn thấp hơn so với miền Bắc. Nguồn điện sản xuất ở hai khu vực này đủ để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ.
Miền Nam và miền Trung không thiếu điện do nguồn cung đủ cho nhu cầu
Bên cạnh đó, miền Trung và miền Nam cũng đa dạng hóa nguồn điện sản xuất bằng việc sử dụng các nguồn điện tái tạo như điện mặt trời và điện gió. Sự đa dạng này giúp tăng khả năng cung cấp điện và giảm sự phụ thuộc vào nguồn điện từ các nguồn truyền thống như nhiệt điện than và thủy điện.
Mặc dù điện từ năng lượng tái tạo ở miền Nam có thể giúp giải quyết tình trạng thiếu điện ở miền Bắc nhưng điều này vẫn chưa thể diễn ra hiện nay. Tại sao lại như vậy?
Thứ nhất, miền Nam nước ta có nhiều điều kiện thuận lợi hơn cho việc phát triển các dự án điện mặt trời và điện gió do có lượng ánh nắng mặt trời dồi dào và gió mạnh. Hầu hết các dự án điện gió và điện mặt trời đều đang được đặt ở miền Nam và nguồn điện này không thể tích hợp vào lưới điện quốc gia.
Miền Bắc nước ta không sử dụng được nguồn điện tái tạo
Thứ hai, hệ thống truyền tải điện từ miền Nam lên miền Bắc đã đạt công suất tối đa và không đủ để chuyển tải thêm điện tái tạo từ miền Nam lên miền Bắc. Để làm được điều này, hệ thống truyền tải điện đòi hỏi phải được nâng cấp. Tuy nhiên việc nâng cấp không thể diễn ra trong một sớm một chiều mà sẽ phải mất tới vài năm. Do đó, không thể giải quyết ngay tình trạng thiếu điện trước mắt.
Tính tới ngày 8/6, trên cả nước đã có tới 11 hồ thủy điện phải ngưng hoạt động và hầu hết đều phải giảm sản xuất điện do mực nước quá thấp. Điều này gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn cung cấp điện của quốc gia.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mực nước thấp là do ảnh hưởng của khí hậu, thay đổi môi trường và thời tiết không thuận lợi. Sự biến đổi khí hậu đã gây ra sự thay đổi trong lượng mưa và dòng chảy của các con sông. Một số hồ thủy điện phải đối mặt với mưa ít, hạn hán kéo dài và sự tăng nhiệt đới, dẫn đến giảm lượng nước chảy vào hồ.
Do nắng nóng, nhiều hồ thủy điện xuất hiện tình trạng "cạn trơ đáy"
Để có thể giảm lượng điện năng tiêu thụ ở miền Bắc và hạn chế tình trạng thiếu điện diễ ra quá thường xuyên, một số cách có thể áp dụng như:
Sử dụng các phương pháp làm mát phòng, giảm điện năng tiêu thụ là cách làm kịp thời trước mắt
Qua bài viết vừa rồi của Gia Huy, có thể thấy rằng tình trạng miền Bắc thiếu điện vẫn đang là một vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết. Không chỉ chính phủ mà cả mỗi người dân cũng cần có ý thức tiết kiệm và sử dụng điện một cách hiệu quả. Chỉ khi chúng ta cùng nhau hành động và đóng góp vào việc giảm lượng điện năng tiêu thụ, miền Bắc mới có thể vượt qua khó khăn này và đạt được nguồn điện ổn định, góp phần phát triển bền vững cho khu vực này.